Yumurta ve özellikle de tavuk yumurtası, protein ve sağlık denildiğinde akla ilk gelen gıdaların başında geliyor. Sabah kahvaltısı denildiğinde akla ilk gelen yiyeceklerden birisi olan yumurta, sağlık otoritelerinin de sürekli olarak tüketilmesini savundukları, protein açısından zengin ve lezzetli bir gıdadır. Hamur işlerinin, tatlıların ve çoğu yemeğin vazgeçilmez malzemelerinden birisi olan yumurta, özellikle çocukların ve bebeklerin besin ihtiyacını karşılamak için kullanılan yumurta, aynı zamanda diyet yapanların veya kas kütlesini arttırmak isteyenlerin de sevdikleri gıdaların başında gelmektedir. Kolay bulunan, lezzetli, besleyici; üstelik hem tatlı hem de yemeklerde kolayca kullanılabiliyor. Sizler için yumurta nedir? Faydaları nelerdir? Yumurtanın faydaları, yumurta ile yapılan en iyi 5 tatlı, yumurta ile yapılan en iyi 5 yemek ve çok daha fazlasından söz etmeye çalışacağız. Hazırsanız, başlayalım.
Yumurta Nedir?
Yumurta, günümüzde çoğunlukla sürüngenlerin üreme yöntemlerinden birisi olarak görülmektedir. Spesifik olarak tavuk yumurtası, insanların tarih boyunca yoğun olarak tükettikleri gıdaların başında gelmektedir. Yumurta yani tavuk yumurtası, diğer pek çok canlının yumurtasında olduğu gibi temelde dört ana kısımdan oluşur. Tavuk yumurtası kabuğu, yoğun miktarda kireç ve kalsiyum içeren bir kabuktur ve yumurta içeriğinin dış etmenlerden korunmasını sağlar. İç kısımda bulunan zar, yoğun kalojen içeren bir yapıdır ve yumurtayı dış etmenlerden ve özellikle de kritik ısı değişimlerinden korur. Yumurta akı, yumurtanın içinde bulunan üç ana kısımdan biridir. Yumurta beyazı olarak isimlendirilen kısım, yumurta kabuğunun içinde bulunur. Bu kısım temelde, yavrunun yumurta içinde ihtiyacını duyduğu besini içerir ve yoğun miktarda albümin taşır. Yumurta sarısı ise, vitellüs olarak isimlendirilir ve yumurta akı ile yumurtanın içeriğini meydana getirir.
Yumurta, özellikle yüksek protein içeriği nedeniyle son yıllarda diyet yapanlar ve kas kütlesini arttırmak isteyenler tarafından sıklıkla tercih edilen besinler arasında gelmektedir. Ancak, bir tavuk yumurtasında yüksek besleyici değere sahip olan kısım genellikle yumurta akı olarak bilinen kısımdır. Bu kısım, yumurta içindeki civciv – yavru için besleyici olduğu kadar, insanlar için de ideal bir besin kaynağıdır. Yumurta sarısı ise, bilinenin aksine özellikle kolesterol ve doymuş yağ asitleri açısından zengin olduğu için, diyet veya rejimlerde genellikle yumurta akı / yumurta beyazı vurgusu da sık sık yapılır.
Yumurta, besleyici bir besindir ve bu özelliği, insanlığın erken tarihlerinde keşfedilmiştir. Öyle ki, M.Ö. 7500 – 10.000 yılları arasında, yerleşik hayata geçen insanlardan kalma evcil tavuk ve yumurta kalıntılarına ulaşılmıştır. Ayrıca, tavuk yumurtası kadar bıldırcın yumurtası ve deve kuşu yumurtası da yüksek besin değeri nedeniyle tercih edilen gıdalar arasında gelmektedir. Yumurtanın faydaları konusunda, yumurtayı meydana getiren yumurta akı ve yumurta sarısı kısımlarının özelliklerinden söz edecek, sonrasında ise yumurta ile yapılan tatlılar ve yumurta ile yapılan yemekler konusuna değineceğiz.
Yumurtanın Faydaları
Yumurtanın faydaları arasında yüksek besin değeri ve düşük kalori değeri ilk sırada gelir. Bu özellikleri nedeniyle, özellikle yetişkinler tarafından haşlanarak rejim ve diyetlerde yaygın olarak tüketilir. Çocuk ve gençler için de son derece önemli bir besin olan tavuk yumurtası / yumurta, sahip olduğu bu iki temel fayda nedeniyle pek çok kişi tarafından tüketilir. Yumurtanın faydaları kadar aynı zamanda diğer protein kaynakları ile kıyaslandığında daha hesaplı olması, yumurtanın popüler olmasındaki en önemli nedenlerinden birisidir.
Yumurtanın faydaları konusunu daha iyi anlamak için ilk olarak yumurtanın içeriğine yakından bakmak gerekir. Yoğun miktarda albümin, protein, su ve aminoasit içeren yapısı ile yumurta akı, bir tavuk yumurtasının en besleyici kısmını meydana getirir. Yine yumurta beyazı veya yumurta akının %90 oranında sudan oluştuğunu da burada belirtmekte fayda var. Yumurta sarısı ise, doymuş yağ oranı bakımından yumurta akından yüksek bir içeriğe sahiptir. Buna karşın yumurta sarısı da yine vücut için son derece faydalı olan A, D ve de E vitaminlerine sahiptir. Ancak, kalori almak istemeyen kişiler rejim ve diyetlerde genellikle yumurtanın beyazını tüketmeyi tercih ederler.
Yumurta protein oranı, kırmızı veya beyaz ete oranla düşük olabilir. Buna karşın, yumurta fiyatları ve yumurtanın faydaları değerlendirildiğinde, yumurtanın gerek ülkemizde gerekse tüm dünyada hesaplı ve besleyici olduğu için sevilen ve tercih edilen bir gıda olduğundan söz edebiliriz. Peki, yumurtanın faydaları nelerdir? Tavuk yumurtası, tüm dünyada neden bu kadar sevilmekte ve özellikle kahvaltılarda yoğun olarak tüketilmektedir? İşte yumurtanın faydaları;
- Yumurta, Zengin Bir Vitamin ve Mineral Kaynağıdır
Yumurta, günümüzde özellikle kahvaltılarda sıklıkla tüketilen besinlerin başında gelmektedir. Ancak bunun, özel bir nedeni var. Günde 2 adet yumurta; günlük D Vitamini ihtiyacınızın %82’sini, folat ihtiyacınızın %50’sini, B2 Vitamini ihtiyacınızın ise %25’ini karşılar. Özetle tavuk yumurtası, zengin bir vitamin ve mineral kaynağıdır ve bu özelliğinden dolayı sıklıkla tüketilir. Tıpkı beyaz ette olduğu gibi, yumurta fiyatları da insanlar için uygundur. Bu nedenle gerek bir tür vitamin – mineral kaynağı olarak, gerekse zengin bir protein içeriği olduğu için insanlar sıklıkla tavuk yumurtası tüketirler. Yukarıda, tavuk yumurtası içeriğinde bulunan vitamin ve minerallere ek olarak A Vitamini, E Vitamini ve B12 Vitamini de tavuk yumurtasında yüksek miktarda bulunmaktadır.
- Yumurta Protein Oranı Bakımından Zengin Bir Gıdadır
Yumurta, son derece zengin bir protein kaynağı olarak bilinir. Proteinler ise, vücudun yapı taşlarıdır. Bu nedenle özellikle tavuk yumurtası, kas kütlesini arttırmak isteyenler tarafından yaygın olarak tüketilen besinlerin başında gelmektedir. Üstelik yumurta içinde bulunan protein yüksek kaliteli proteindir ve vücudun kendisini yeniden toparlaması veya kaybolan kasların geri gelmesi için harika bir tür kaynaktır. Zengin bir ptotein, vitamin ve mineral kaynağı olan tavuk yumurtasının diğer faydaları, onun sıklıkla tüketilmesine neden olmuştur. Günümüzde sağlık otoriteleri özellikle rafadan veya çok pişmemiş yumurtayı mucizevi bir besin olarak nitelendirmektedir.
- Yumurta, Kilo Kontrolünde Etkin Rol Oynar
Yumurtanın faydaları arasında en dikkat çeken noktalardan birisi de yumurtanın, özellikle kilo kontrolüne yardımcı olmasıdır. Yumurta, yüksek miktarda kaliteli protein içerir. Bu nedenle de özellikle sabah kahvaltısında yumurta tükettiğinizde, gün boyunca kendinizi tok hissedersiniz. Diyet yapanlar veya kilo kaybetmek isteyenler için bu son derece önemlidir. Çünkü diyet ve egzersiz programları, çoğu zaman insanların güçsüz ve halsiz hissetmesine neden olur. Ancak tavuk yumurtası, zengin protein içeriği sayesinde, bu sorunu ortadan kaldırır. Kilo vermek ve rejim – diyet yaparken kendinizi yorgun hissetmek istemiyorsanız, tavuk yumurtasını tercih edebilirsiniz.
- Yumurta Bilişsel Sürecin İyi İşlemesi ve Sağlıklı Yaşlanma İçin Harikadır.
Yumurtanın faydaları arasında dikkat çeken bir diğer nokta da, özellikle ciltte yaşlanmayı geciktiren folat veya kalojen gibi içeriklere sahip olmasıdır. Bu özelliği yumurtayı, özellikle gelişme çağındaki genç ve çocuklar için harika bir besin haline getirir. Folat, kalojen, A vitamini gibi vitamin, mineral ve de proteinler sadece görme duyusunun iyileşmesine değil aynı zamanda saç dökülmesine, öğrenme zorluğuna ve benzeri bilişsel faaliyetlerdeki aksaklıklara da iyi gelir. Belki de bu yüzden özellikle çocuklar için bebek bisküvisi ve benzeri ürünlerin yumurta ile birlikte çocuğa verilmesi sıklıkla tavsiye edilen ve üzerinde durulan noktalar başında gelir.
Yumurta, özellikle kilo verme sürecinde sizlere yardımcı olabilir. Günümüzde özellikle spor yapan ve kas kütlesini arttırmak isteyenler, yoğun miktarda yumurta tüketirler. Bunun en önemli nedeni, yumurtanın faydaları başlığı altında sıraladığımız noktalardır. Yumurta, yüksek protein kaynağıdır ve diyet veya rejimlerde aç kalmanızı ve yorgun düşmenizi önlerler. Bununla beraber az pişmiş yumurta, muhtemelen tüketebileceğiniz en sağlıklı yumurtadır. Aşırı pişmiş yumurta, özellikle yumurta sarısındaki proteinlerin parçalanmasını ve yüksek kolesterol içermesini tetikleyebilir. Bunun için, yumurtanızı özellikle az pişmiş tüketmeyi ve özellikle yumurta akını yemeyi ihmal etmeyin.
Yumurta İle Yapılan En İyi 5 Tatlı
Yumurta denildiğinde akla genellikle tatlı gelir. Gerçekten de yumurta gerek yumurta sarısının sağladığı renk avantajından, gerek yumurta beyazının hava ile çırpıldığında köpürmesinden gerekse besleyici değerinden dolayı tatlı yapımında tercih edilen başlıca malzemeler arasında gelir. Gerek Türk Mutfağı, gerekse dünya mutfağı için tavuk yumurtası özellikle kek veya pastalar için vazgeçilmezdir. Tavuk yumurtası, sadece hamurun tutması ve bütünlük sağlaması için değil aynı zamanda tatlıların kıvamlı ve lezzetli olmasını da sağlar. İşte, yumurta ile yapılan en iyi 5 tatlı tarifi.
Revani (Pandispanya Keki)
Yumurtanın faydaları, onun pek çok tatlı tarifinde yer almasına neden olmuştur. Günümüzde kremalı pastaların yapılabilmesini yumurtaya borçluyuz. Tavuk yumurtası, kek ve pandispanya kekinin yumuşak olmasını sağlar. Yumurta akı, kekin hava almasını ve tıpkı sünger gibi bir yumuşaklığa sahip olmasını sağlar ki günümüzde “sünger kek” pastanecilerin sıklıkla kullandıkları tabirler arasında gelir. Ancak yumurta akı ve tavuk yumurtası sadece keklerde veya pandispanya kekinde kullanılmaz. Şerbetli bir tatlı olan revani ve benzeri tatlılar için de yumurta, yaygın olarak kullanılan malzemeler arasında gelir. Yumurta sayesinde revani, hem yumuşak hem de şerbet emebilecek bir hal alır. Sizler de revani veya kek yapımı için yumurta kullanabilirsiniz.
Beze (Mereng)
Yumurta ile yapılan tatlılar listesi normalde son derece uzundur. Buna karşın ana malzeme olarak yumurtanın seçildiği tatlı sayısı nispeten azdır. Yabancı kaynaklarda “mereng” olarak geçen beze için yoğun miktarda yumurta akı kullanılır. Yumurta akı, yüksek hızda çırpıldığında havayı hapseder ve bezenin yapılmasına imkân verir. Günümüzde beze veya mereng tek başına tüketilebilir veya pastalarda süsleme unsuru olarak da kullanılabilir. Bu tatlı aynı zamanda hafif ve lezzetlidir. Özellikle pastanelerde yapılan beze, günümüzde mereng olarak da anılmaktadır.
Fransız Tostu / Pankek
Yumurtanın faydaları, onu kahvaltıların yıldızı haline getirmiştir. Özellikle sabah kahvaltılarının vazgeçilmezi olan Fransız Tostu, temelde bir tür yumurtalı ekmek olsa da, karışıma katılan süt, vanilya, şeker ile bambaşka bir lezzet kazanır. Özellikle tost ekmeği gibi ince dilimli ekmekleri süt, vanilya, şeker ve yumurta karışımına batırdıktan sonra yağlı tavada hafifçe kızartabilir ve ardından reçel veya bal ile servis edebilirsiniz. Kahvaltı için Fransız Tostu, hafif ve lezzetli bir başlangıç olacaktır. Eğer ekmek yoksa Pankek de oldukça hafif bir sabah kahvaltısı alternatifidir. Yoğun miktarda yumurta içeren pankek için aynı zamanda süt, vanilya, un ve kabartma tozu gibi malzemelere de ihtiyacınız olabilir.
Krem Karamel
Yumurta, özellikle çeşitli Fransız Tatlılarında kendisine yer bulmuştur. Krem karamel, temelde yoğun bir muhallebi – sütlaçtır ve şekerin kaynatılması ile elde edilen karamel ile soslu olarak servis edilir. Krem karamelin yoğun kıvamlı muhallebisi için yoğun miktarda tavuk yumurtası kullanılır. Bu tatlı da özellikle hafif ve besleyici olması ile dikkat çeker.
Fırın Sütlaç
Yumurta, fırın sütlaç gibi Türk Mutfağına ait tatlılarda, üst katmanın daha iyi kızarması ve bir tür kabuk bağlaması için de kullanılan malzemeler arasında gelir. Hafif sütlaç ve yumurta içerikleri birleştiğinde ortaya hafif ve lezzetli bir tatlı ortaya çıkar. Yaptığınız fırın sütlacın daha iyi kabuk bağlamasını sağlamak isterseniz, tariflerdeki püf noktalarına dikkat edin ve üst kısmın fazla yanmasını önlemek için sıcaklığı dengede tutun. Şimdiden afiyet olsun.
Yumurta İle Yapılan En İyi 5 Yemek
Yumurta fiyatları, beyaz et veya kırmızı ete nazaran nispeten hesaplıdır. Bu da yemeklerde de yumurtanın yoğun olarak kullanılmasına yol açmaktadır. Günümüzde özellikle sabah kahvaltıları için ideal olan yumurta, aynı zamanda çeşitli ana yemeklerin yapılmasında da kullanılır ve bu yemekler, lezzetli oldukları kadar besleyicidirler de. Yumurta ile yapılan yemekler, uzun saklama sürelerine sahip olamayabilirler. Eğer bu noktaya dikkat ederseniz, sağlıklı ve lezzetli öğünler elde etmenizin önünde bir engel kalmaz.
Omlet
Yumurta ile yapılan yemekler denildiğinde akla ilk gelen yemeklerden birisi de omlettir. Sebzeli, mantarlı veya başka malzemelerin katılarak yapıldığı omlet, temelde çok pişmiş yumurta anlamına gelir. Yumurtanın besin değeri ve protein oranını koruması için az pişirilmesi gerektiğinden söz etmiştik. Sabah kahvaltılarında veya öğlen yemeklerinde omlet yerine kavurmalı – soğanlı, pastırmalı veya sucuklu yumurta da tüketebilirsiniz. Bu öğün sizlerin gün boyunca tüm protein ihtiyacınızı karşılayacaktır. Tüm bunlara ek olarak, “Poşe Yumurta” ile de harika kahvaltılar hazırlamanız mümkün; ancak tarif için internette sıkı bir araştırma yapmanız gerekli olabilir. Sahanda yumurta ise, tüm dünyadan herkesin sevgilisi olan bir yumurta yemeğidir ve son derece yaygındır.
Kadınbudu Köfte
Yumurta aynı zamanda çeşitli köfte tarifler için de kullanılır. Gerek köfte harcı gerekse kadınbudu köfte gibi çeşitli tarifler için yumurta, en çok kullanılan malzemelerin başında gelir. Kadınbudu köfte, temelde içinde pirinç ve dereotu da bulunan bir tür köftedir ve bu köfte yumurtalı dış kısmı sayesinde bambaşka bir lezzet kazanır. Kadınbudu köfteyi sıcak veya soğuk olarak servis edebilir ve tüketebilirsiniz. Unutmadan bir ipucu daha; buzdolabında önceki günlerden kalma pirinç pilavı varsa, bu malzemeyi kadınbudu köfte yapımında da kullanabilirsiniz.
Ispanaklı Yumurta
Yumurta ile yapılan yemekler denildiğinde akla ilk gelen yemeklerden birisi olan ıspanaklı yumurta; demir açısından zengin olan ıspanağı ve yine zengin bir besin olan yumurtanın bir arada olduğu yemeklerden birisidir. Çoğu yumurtalı tarifin, sahanda yumurta ve omletin aksine ıspanaklı yumurta tek başına bir öğün olarak nitelendirilebilir. Bununla birlikte ıspanaklı yumurta, besin değeri zengin bir öğün arayanlar için son derece idealdir.
Krep
Yumurta ile yapılan yemekler arasında gelen krep genellikle kahvaltıya özgü bir tür tatlı gibi görülür. Temelde ise bu yanlıştır. Krep, günümüzde tavuklu veya mantarlı olarak da yapılabilen yemeklerden bir tanesidir ve son derce hafif olmasının yanında besleyicidir. Farklı soslarla birlikte, bir mantarlı veya tavuklu krep hem sağlığınıza hem de damak zevkinize hitap eden bir yemeğe kolaylıkla dönüşebilir.
Yumurtalı Pide
Yumurta, aynı zamanda Türk Mutfağı’nın en lezzetli yemekleri arasında olan hamur işleri için de kullanılır. Yumurta akı, sigara böreği ve çeşitli börek tariflerinde öne çıkar. Ancak, yumurtanın başrolde olduğu yemekler arasında yumurtalı pide, ilk sırada gelmektedir. Bu lezzetli ve besleyici hamur işini özellikle sabah kahvaltısında tercih edebilirsiniz. Özellikle İzmir civarında, boyoz ve haşlanmış yumurta ile yapılan kahvaltı meşhurdur. Bununla beraber, yumurtalı pide diğer yumurtalı tariflere nazaran biraz daha ağır bir tercih olabilir; bu sebepten yumurtalı pideyi özellikle ayran gibi mideyi yatıştıran içeceklerle yemeyi ihmal etmeyin.
Yumurtanın Besin Değerleri ve Protein Oranı
Yumurtanın besin değerleri ve protein oranı son derece yüksektir. Yumurta fiyatları, dünyada ve ülkemizde kırmızı et ve beyaz et fiyatlarından az bir seviyede seyreder. Zengin besin değerine ek olarak fiyatının düşük olması, yumurtanın sıklıkla tüketilmesinde etkilidir. Yumurtanın besin değerleri ve protein oranı ile ilgili verilere aşağıdan ulaşabilirsiniz. Ortalama bir yumurta, 50 gram ağırlığındadır ve 50 gram ağırlığındaki bir yumurtada;
- 70 Kalori Enerji
- 3gr Protein
- 2,5gr A Vitamini
- 2,5gr Demir
- 1,5gr Kalsiyum
- 25gr B12 Vitamini
- 7,5gr Folat
- 5,5gr E Vitamini bulunur.
Yumurta besin değerleri ve protein oranı değerlendirildiğinde, bir yumurtanın ağırlığının büyük kısmını proteinin, B12 Vitamininin, Folat ve E Vitamininin oluşturduğu söylenebilir. Yumurta beyazı olarak da bilinen yumurta akında, doymuş yağ ve kolesterolden daha çok yukarıda saydığımız vitamin, protein ve aminoasitler kullanılır. Buna karşın, yumurta sarısı doymuş yağ ve kolesterol açısından biraz daha zengindir.
2022 Yumurta Fiyatları
2022 Yumurta fiyatları, yumurtaların kalite ve üretim alanlarına göre değişkenlik gösterir. Farklı markalar, farklı sayıda yumurtalardan oluşan paketler sunarlar ve fiyatlar buna bağlı olarak değişkenlik gösterir. Aşağıdan farklı yumurta çeşitleri için fiyat bilgisine ulaşabilirsiniz.
Organik Yumurta 10’lu: 21,90 TL
6’lı Medium Boy Yumurta: 8,45 TL
6’lı Gezen Tavuk Yumurtası: 8,95 TL
30’lu Yumurta: 28,90 TL
15’li Medium Boy Yumurta: 23,95 TL
15’li Large Boy Yumurta: 20,25 TL
12’li Bıldırcın Yumurtası: 8,5 TL
İstanbul'da Online Manav Siparişi Nasıl Verilir? Merak ediyorsanız rehberimizi inceleyiniz.