Kökeni Farsça, “maze” yani “tat” kelimesinden gelen meze, özellikle balıkla şenlenen sağlıklı sofraların olmazsa olmazlarındandır. Türkiye’nin coğrafi konumu, ülkemizde pek çok meze çeşidinin yapılmasında etkilidir. Türk Mutfağı bu özel coğrafi konumundan dolayı meze ve meze türleri açısından zengindir. Özellikle kökeni Ege, Akdeniz ve Doğu Anadolu Bölgesine dayanan pek çok meze günümüzde de keyifle tüketilmeye devam ediyor; özellikle de balık yanında. Meze çoğu zaman alkol ile birlikte anılır; buna karşın günümüzde insanlar mezeleri çoğu zaman diyet yaparken de tüketiyorlar. İçkili veya içkisiz; şu bir gerçek ki söz konusu balık olunca, mezelerin lezzeti ve önemi tartışılmaz. Balığın yanında en iyi giden mezeler nelerdir? Balığın yanında en iyi giden mezeler nelerdir sorusunu cevaplarken, sizleri lezzetli ve son derece sağlıklı bir yolculuğa davet ediyoruz. İşte cevaplar…
Fava
Mezeler, lezzetli olmalarının yanında aynı zamanda sağlıklıdır. Belki de bu yüzden, pek çok mezenin kökenine indiğimizde karşımıza Akdeniz ve Ege Mutfağı çıkar. Fava, işte bu mezelerden bir tanesi. Çoğu zaman balık restoranlarında ve lokantalarında servis edilen fava, özellikle de rakı sofralarının olmaz olmaz mezelerinin arasında gelmektedir.
Fava, özellikle Rum Meyhanelerinde servis edilen mezelerden birisidir. Bakla, zeytinyağı ve dereotuna ek olarak aynı zamanda soğan da içeren Fava, sahip olduğu bu yüksek protein ve lif ile aynı zamanda rejim ve diyet tutkunlarının veya vejetaryen beslenme şeklini benimseyen kitleler tarafından da tercih ediliyor. Beyaz şarap, rakı, balık… Fava, sahip olduğu lezzet ile günümüzün en sevilen mezelerinden birisi olma özelliğini korumaya devam ediyor. Belki de bu yüzden meze denildiğinde akla ilk gelen Fava oluyor.
Fava, balık yemeklerinin de vazgeçilmez mezelerinden birisidir. Hafif ve çok yağlı bir besin olmaması, her Akdeniz Mutfağı Mezesinde olduğu gibi balıkla da sıklıkla Fava tüketilmesine neden oluyor. Favanın hafif olmasında ise elbette doğal zeytinyağının katkısı oldukça büyük. Bu arada Fava, Türk Mutfağı için olduğu kadar Yunan Mutfağı için de önemli bir meze. Mezenin ismi ise Yunanca “Bakla” anlamına gelen “Fava” Kelimesinden geliyor. Fırından yeni çıkmış bir palamut, iyi pişirilmiş bir kalkan veya lezzetli bir uskumru; Fava her türden balık sofrasının vazgeçilmez lezzetlerinden birisi. Bu arada, tadına doyum olmayan taze bir Fava tatmak isterseniz, evde bakla kullanarak kendiniz Fava yapabilir, Üçler Market Meze Reyonuna uğrayabilir veya bir Rum Meyhanesinin yolunu tutabilirsiniz.
Humus
Türkiye, özellikle coğrafi konumu bakımından pek çok farklı mutfak ve kültürün etkisinde kalmış olmasına ek olarak, her türden bakliyat ve malzemenin de kolayca bulunabileceği bir ülke. Belki de bu yüzden; söz konusu meze çeşitleri ve soğuk meze olduğunda, Türk Mutfağı oldukça zengin. Humus, balığın yanında en iyi giden mezeler denildiğinde akla ilk gelen meze türlerinden birisi.
Humus, Yunanca “bakla” anlamına gelen favaya benziyor. Arapça sadece “nohut” anlamına gelen humus, yapımında haşlanmış nohut ezmesi, tahin, sarımsak ve tereyağı kullanılan lezzetli mezelerden birisi ve diğer meze çeşitleri gibi bu meze de genellikle balık sofraları, şarap ve rakı ile ilişkilendirilir. Humusun yapımında kullanılan nohut ve tahin, besleyici olduğu kadar aynı zamanda doğal ve zengin bir lif kaynağıdır ve bu nedenle diğer soğuk meze çeşitleri gibi diyet yapanlar veya veganlar tarafından da tercih ediliyor.
Son yıllarda sağlıklı beslenme alışkanlıklarının yaygınlaşması, mezelerin yıldızını parlatırken kimi bazı mezelerin özellikle soğuk sandviçlerde kendisine yer etmesine neden oluyor. Humus, son yıllarda sıkça soğuk meze / salata olarak tüketilen ürünlerden. Bununla beraber Falafel (Lübnan Köftesi) de nohuttan yapılan ve son yıllarda sıkça aranan yemeklerden birisi. Elbette aynı malzemelerden yapılsalar da, Falafel ve humus birbirinden farklı lezzetlere sahip.
Humus, ister salata ister balığın yanında ister içki ile birlikte severek ve tadını çıkararak tüketebileceğiniz soğuk meze çeşitleri arasında ikinci sırada yer alıyor. Ara öğün veya sofraya renk katmak için humus yapmak isterseniz, haşlanmış nohut ve tahin ile sizler de evinizde humus yapabilirsiniz. Humus için gerekli olan malzemelere dilerseniz Üçler Market Reyonlarından da rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Taze humus ile balığın ana yemek olduğu sofralar için, Üçler Market meze reyonuna da uğramanızı tavsiye ediyoruz.
Şakşuka
Şakşuka, domates ve patlıcanın uyumlu birlikteliğini sizlere en güzel bir biçimde sunan soğuk meze çeşitlerinden birisidir. Diğer meze çeşitlerinde olduğu gibi, kökeni yine Akdeniz Bölgesi’ne dayanan Şakşuka, aynı zamanda soğan, yeşil biber ve sarımsak ta içeren bir tür soğuk mezedir. Balık yanında iyi giden gıdaların çok ağır ve yağlı olmadığı bilinir. Çünkü balık, içerdiği yağlar ve pişirilme şekli değerlendirildiğinde çoğu zaman ağırdır. Bu nedenle, çoğu kişi balık öncesinde çorba içerek, midede bir tür koruyucu bariyer meydana getirir. Şakşuka, balık yanında iyi giden mezelerin başındadır. Balık sofralarının vazgeçilmez mezesi olmasında, şakşukanın hafif bir meze olmasının payı son derece büyüktür.
Patlıcan Meze
Patlıcan, doğadaki en ilginç sebze türlerinden birisidir. Öncelikle, doğada patlıcanı bir tür sebze olarak tüketen tek canlı, insandır. Bununla birlikte, özellikle Türk Mutfağında sıkça kullanılan patlıcan, aynı zamanda nikotin içeren sebzelerdendir. Patlıcan meze; közlenmiş patlıcan, tahin, tereyağı ile yapılan bir tür ezmedir. Patlıcanın közlenmesi, sebzenin iç kısmının yumuşamasına ve bir tür püre haline gelmesinde yardımcıdır. Tereyağı ve tahin ise, patlıcan meze ezmesinin lezzetini arttırır. Balık yanında iyi giden bir soğuk meze arıyorsanız, patlıcan ve patlıcan yemekleri ile aranız iyi ise, patlıcan meze sizler için ideal bir seçim olabilir.
Havuç Tarator
Balık yemeği denilince akla ilk gelen meze ve ezme çeşitlerinden birisi de taratordur. Havuç tarator, özellikle havucun sıklıkla tüketilmeye başlandığı kış aylarında sıkça tüketilen soğuk meze çeşitlerinden birisidir. A Vitamini açısından zengin olan havuç aynı zamanda tek başına zeytinyağı ve biraz limonla da harika bir salata için tercih edilebilir. Havuç tarator ise son derece lezzetli bir meze çeşidi olarak, özellikle de içkinin eşlik ettiği balık sofralarında sıklıkla tüketilen bir mezedir.
Havuç tarator, rendelenmiş havuca ek olarak süzme yoğurt, yoğurt, sirke, zeytinyağı, sarımsak ve ceviz kullanılarak yapılan bir soğuk meze çeşididir. İçeriğindeki malzemeler, havuç tarator mezesinin mide içinde gerek alkol, gerekse balık için bir tür koruma kalkanı oluşturmasını sağlar ve bu nedenle de sevilen bir mezedir.
Patates Salatası
Patates, sahip olduğu doğal nişasta ile kaliteli ve iyi bir enerji kaynağıdır. Patates aynı zamanda zeytinyağı, maydanoz ve zeytinyağı ile birleştiğinde harika bir salataya dönüşebilir. İsteğe göre, pul biber veya dereotu ile tatlandırılabilen bir salatadır. Patates salatası, günümüzde bir tür soğuk meze / meze türü olmasının da ötesinde günlük olarak tüketilebilecek bir salata çeşidi olarak karşımıza çıkmaktadır. Yine de patates salatası, günümüzde özellikle balık yanında iyi giden meze çeşitleri denildiğinde akla ilk gelen soğuk meze çeşitlerinden birisidir.
Patates salatası, özellikle hassas bir mideye sahipseniz balıkla birlikte tüketebileceğiniz bir soğuk meze türü olarak düşünülebilir. Bunun nedeni patatesin, ezilip midenize girdiğinde özellikle kızartılmış balık etine karşı bir tür koruyucu alan oluşturmasıdır. Daha önce, bunun için çoğu zaman balık sofralarında çorbanın tercih edildiğinden söz etmiştik. Eğer çorba ve balık aynı sofrada değilse, soğuk meze çeşidi olarak patates salatası, midenizi korumak için ideal bir seçim olabilir. Patates salatası ile doğal zeytinyağı ve limon kullanmayı da kesinlikle ihmal etmeyin.
Acılı Ezme
Acılı ezme, sadece balık sofralarının değil aynı zamanda kebapçıların da sık sık yaptıkları ve müşterilerine ikram ettikleri mezelerin başında gelmektedir. Son derece sağlıklı olmasının yanında sadece balık sofralarının değil aynı zamanda kebapların ve özellikle de acılı yemeklerin de yanında ikram edilen soğuk meze türlerinden birisidir. Balık yanında acılı lezzetler tatmak istiyorsanız, acılı ezme sizler için doğru soğuk meze türü olabilir. Ancak mideniz hassas ise, acılı ezme gibi midenizi zorlayacak meze çeşitlerini balık ile tüketmemeye dikkat etmelisiniz.
Mantar Salatası
Mantar, besleyici ve doğal bir sebzedir ve sahip olduğu yüksek protein seviyesi ile pek çok farklı yemekte kullanılır. Pizzadan salataya, tavuk veya et yemeklerinde sıkça kullanılan mantar, aynı zamanda riskli bir sebzedir. Günümüzde, mutfaklarda kullanılan mantar çoğu zaman “kültür mantarı” olarak bilinir ve yemeklerde sıkça kullanılmasının bir nedeni de son derece sulu ve lezzetli bir sebze olmasıdır. Mantar salatası ise, özellikle balık yemekleri ile tüketilebilecek soğuk meze türlerinden birisidir. Turşu, dereotu, köz biber ve benzeri malzemelerle daha da lezzetli hale gelen mantar salatası, sen sevilen salata türlerinden birisi olmasının yanında, balık yanında iyi giden meze türlerinden birisidir.